
بذر جعفری
راهنمای جامع کاشت و پرورش جعفری در سرزمین کشاورزی
مقدمه
جعفری (Petroselinum crispum) یک سبزی فصل خنک و معطر از خانواده چتریان (Umbelliferae) است. این گیاه دو ساله، با برگهای سبز روشن و طعم دلپذیر، علاوه بر مصرف تازه خوری، در آشپزی و تزئین غذاها نیز کاربرد فراوانی دارد. "سرزمین کشاورزی" با ارائه بذرهای مرغوب جعفری و راهنماییهای تخصصی، به شما کمک میکند تا این سبزی پرطرفدار را با موفقیت در مزرعه یا باغچه خود پرورش دهید.
1. معرفی جعفری
- نام علمی: Petroselinum crispum
- خانواده: Umbelliferae (چتریان)
2. اقلیم مناسب برای کشت جعفری
1.2. دما
- جعفری یک سبزی فصل خنک است و در دمای معتدل بهترین رشد را دارد.
2.2. نور
- برای رشد مطلوب، جعفری به آفتاب کامل نیاز دارد، اما در مناطق گرمسیر میتواند سایه جزئی را نیز تحمل کند.
3.2. زمان کاشت
- مناطق گرمسیر: اوایل پاییز تا اواسط پاییز
- مناطق معتدل: اوایل بهار تا اواسط تابستان
3. خاک مناسب برای کشت جعفری
1.3. بافت خاک
- جعفری در خاکهای عمیق، حاصلخیز و دارای زهکشی خوب بهترین عملکرد را دارد. خاکهای سبک و شنی که با مواد آلی و کودهای مناسب تقویت شده باشند نیز برای کشت جعفری مناسب هستند.
2.3. pH خاک
- بهترین pH برای رشد جعفری بین 6 تا 7 است. خاکهای اسیدی برای کاشت جعفری مناسب نیستند.
3.3. نکات مهم
- بذرهای جعفری به شوری خاک بسیار حساس هستند.
- خاکهای سنگین رسی و شور برای کشت جعفری مناسب نیستند.
4. آمادهسازی خاک و کوددهی (قبل از کاشت)
1.4. کود دامی
- استفاده از کود دامی پوسیده به میزان 30 تا 40 تن در هکتار برای زمینهای فقیر توصیه میشود.
2.4. کودهای شیمیایی
- ازت: اوره
- فسفر: سوپر فسفات تریپل، دی آمونیوم فسفات
- پتاسیم: سولفات پتاسیم
- کود کامل: 10-10-10 گرانول (حاوی سه عنصر اصلی)
1.2.4. مقدار توصیه شده کودهای شیمیایی در شخم
- ازت: 50 کیلوگرم در هکتار
- فسفر و پتاسیم: 150 تا 200 کیلوگرم در هکتار
- در صورت مناسب بودن میزان فسفر و پتاسیم خاک، تنها از کود ازت استفاده شود.
5. کاشت جعفری
1.5. روش کاشت
- کشت خطی
- کشت دست پاش
2.5. مقدار بذر
- کشت خطی: 15 تا 20 کیلوگرم در هکتار
- کشت دست پاش: 15 تا 20 کیلوگرم در هکتار
3.5. عمق کاشت
- 6 تا 8 میلیمتر
4.5. فاصله کاشت
- فاصله بین خطوط: 25 تا 35 سانتیمتر
- فاصله بین بوتهها روی ردیف: 10 تا 15 سانتیمتر
5.5. نکات مهم
- بذر جعفری به کندی جوانه میزند (حدود 20 تا 25 روز).
6. تغذیه و کوددهی (پس از سبز شدن و در زمان رشد)
- استفاده از کود ازت به صورت سرک بعد از هر چین برداشت توصیه میشود.
- برای کودهای پایه، استفاده از کودهای دامی فرآوری شده، کودهای فسفر و پتاس نیز پیشنهاد میشود.
- در طول فصل از کودهای محرک رشد رویشی و حاوی آمینو اسید و جلبک دریایی نیز میتوان استفاده کرد.
7. مراقبت از جعفری
- تنک کردن: در صورت نیاز، بوتهها را در 2 تا 3 مرحله تنک کنید تا فاصله بین دو بوته 15 سانتیمتر شود.
- آبیاری: به طور منظم آبیاری کنید تا خاک مرطوب بماند.
- کنترل علفهای هرز: علفهای هرز را به طور مرتب وجین کنید.
8. آفات و بیماریهای جعفری
جعفری مانند سایر گیاهان ممکن است تحت تأثیر بیماریها، آفات و اختلالات مختلف قرار گیرد. شناخت این مشکلات و راههای مقابله با آنها برای داشتن محصولی سالم و با کیفیت ضروری است.
1.8. بیماریهای قارچی
1.1.8. لکه برگی (Septoria petroselini)
- علائم: لکههای کوچک قهوهای مایل به زرد با نقاط سیاه رنگ که به تدریج بزرگ شده و باعث مرگ برگها میشوند.
- مدیریت: استفاده از بذور سالم و ضدعفونی شده، تناوب زراعی، حذف بقایای گیاهی آلوده، استفاده از قارچکشهای مناسب در صورت لزوم.
2.1.8. پوسیدگی ریشه و تاج (Fusarium, Pythium, Rhizoctonia)
- علائم: پژمردگی، ریزش گیاه، تغییر رنگ و آبکی شدن ریشهها.
- مدیریت: بهبود زهکشی خاک، استفاده از بذور سالم، ضدعفونی خاک، استفاده از قارچکشهای مناسب.
3.1.8. بوترایتیس (Botrytis cinerea)
- علائم: کپک خاکستری روی برگها و ساقهها، به ویژه در شرایط رطوبت بالا.
- مدیریت: تهویه مناسب، کاهش رطوبت، حذف برگهای آلوده، استفاده از قارچکشهای مناسب.
4.1.8. سفیدک سطحی (Erysiphe heraclei)
- علائم: پوشش پودری سفید رنگ روی برگها.
- مدیریت: تهویه مناسب، استفاده از قارچکشهای مناسب.
5.1.8. آلترناریا (Alternaria Leaf Blight)
- علائم: لکههای قهوهای-سیاه روی برگها، مرگ گیاهچه.
- مدیریت: استفاده از بذور سالم، تناوب زراعی، حذف بقایای گیاهی آلوده، استفاده از قارچکشهای مناسب.
6.1.8. سرکوسپورا (Cercospora Leaf Blight)
- علائم: لکههای کوچک نکروزه روی برگها که گسترش یافته و باعث مرگ برگ میشوند.
- مدیریت: استفاده از بذور سالم، تناوب زراعی، حذف بقایای گیاهی آلوده، استفاده از قارچکشهای مناسب.
2.8. عوامل فیزیولوژیکی و محیطی
1.2.8. آسیب ناشی از آب سرد
- لکههای نامنظم قهوهای مایل به زرد روی برگها در اثر آبیاری با آب سرد.
- مدیریت: استفاده از آب با دمای مناسب برای آبیاری.
2.2.8. آسیب ناشی از شوری خاک
- آسیب به ریشه در اثر تجمع بیش از حد کود در خاک.
- مدیریت: رعایت میزان مناسب کوددهی، زهکشی مناسب، شستشوی خاک در صورت نیاز.
3.8. سایر اختلالات
1.3.8. شتهها
- باعث زردی و بدشکلی برگها میشوند.
- مدیریت: استفاده از روشهای بیولوژیکی (مانند کفشدوزکها) یا سموم حشرهکش مناسب.
2.3.8. نماتد مولد گره ریشه
- باعث تغییر شکل و کوتاه شدن ریشهها میشود.
3.3.8. لکه حفرهای
- حفرههای کوچک روی سطح ریشهها.
4.3.8. مرگ گیاهچه (Damping-off)
- مرگ و فروپاشی گیاهچهها در اثر عوامل بیماریزا.
- مدیریت: استفاده از بذور سالم و ضدعفونی شده، بهبود زهکشی خاک، تهویه مناسب.
4.8. مدیریت کلی
- کاشت: استفاده از بذور سالم و عاری از عوامل بیماریزا، رعایت تناوب زراعی.
- آبیاری: اجتناب از آبیاری با آب سرد.
- کوددهی: رعایت میزان مناسب کوددهی برای جلوگیری از تجمع نمک در خاک.
- کنترل آفات: بررسی منظم گیاهان و اقدام مناسب در صورت مشاهده آفات.
- کنترل بیماریها: استفاده از قارچکشهای مناسب در صورت لزوم، حذف بقایای گیاهی آلوده.
9. برداشت جعفری
- نحوه برداشت: بوته را از 2 تا 3 سانتیمتری بالای سطح زمین قطع کنید (از بالای جوانه انتهایی).
- برداشت منظم باعث تحریک رشد جدید و افزایش عملکرد میشود.
10. جمعبندی
با استفاده از بذر جعفری "سرزمین کشاورزی" و رعایت نکات ذکر شده در این راهنما، میتوانید جعفری با کیفیت و معطری در مزرعه یا باغچه خود پرورش دهید و از طعم و خواص آن لذت ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی، با کارشناسان مجرب "سرزمین کشاورزی" در تماس باشید.