بذر لوبیا سبز

راهنمای جامع کاشت و پرورش لوبیا سبز در سرزمین کشاورزی

 

مقدمه

لوبیا سبز (*Phaseolus vulgaris L.*) یک گیاه یک‌ساله از خانواده بقولات (Fabaceae) است که به دلیل غلاف‌های (نیام) نارس خوراکی‌اش در سراسر جهان کشت می‌شود. لوبیا سبز یک سبزی فصل گرم است که علاوه بر ارزش غذایی بالا، به عنوان یک منبع خوب فیبر و ویتامین‌ها نیز شناخته می‌شود. "سرزمین کشاورزی" با ارائه بذرهای مرغوب لوبیا سبز و راهنمایی‌های تخصصی، به شما کمک می‌کند تا این گیاه ارزشمند را با موفقیت در مزرعه یا باغچه خود پرورش دهید.

 

1. معرفی لوبیا سبز

• نام علمی: *Phaseolus vulgaris L.*
• خانواده:** Fabaceae (بقولات)

 

2. اقلیم مناسب برای کشت لوبیا سبز

1.2. دما

• لوبیا سبز یک گیاه فصل گرم است و نسبت به سرما و یخبندان کاملاً حساس است. دمای مناسب و مطلوب برای رشد لوبیا سبز بین 15 تا 30 درجه سانتی‌گراد است. دمای بالا و پایین به بوته خسارت وارد می‌کند.

2.2. جوانه زنی

• اگر دما مناسب باشد بذر در مدت 6 روز جوانه می‌زند. بذر در دمای صفر درجه یا بالای 35 درجه سلسیوس جوانه نمی‌زند.

3.2. طول روز

• لوبیا سبز نسبت به طول روز یک گیاه بی‌تفاوت است. تشکیل دانه و نیام آن تحت تأثیر طول روز نیست.

3.3. زمان کاشت

• بهار و بعد از رفع خطر یخبندان، زمانی که دمای خاک حدود 12 تا 16 درجه سلسیوس است.

 

3. خاک مناسب برای کشت لوبیا سبز

1.3. بافت خاک

• لوبیا در هر نوع خاکی رشد می‌کند، اما بهترین خاک برای لوبیا سبز، خاک رسی شنی است.

2.3. pH خاک

• pH بین 5.5 تا 6.5 برای کاشت لوبیا ایده‌آل است.

3.3. نکات مهم

• خاک باید دارای زهکشی مناسب باشد تا از تجمع آب و بروز بیماری‌های قارچی جلوگیری شود.
• افزودن مواد آلی مانند کمپوست یا کود دامی پوسیده به بهبود بافت خاک و افزایش حاصلخیزی آن کمک می‌کند.

 

4. آماده‌سازی خاک و کوددهی (قبل از کاشت)

1.4. شخم

• زمین را به عمق 20 تا 25 سانتی‌متر شخم بزنید تا خاک نرم و یکدست شود.

2.4. کودهای پایه

1.2.4. کود دامی

• مصرف 40 تن کود دامی فرآوری شده در شخم توصیه می‌شود.

2.2.4. کودهای شیمیایی

• فسفر: سوپر فسفات تریپل، دی آمونیوم فسفات
• پتاسیم: سولفات پتاسیم
• ازت: در زمین‌هایی که از نظر ازت فقیر هستند، مصرف 50 کیلوگرم ازت در هکتار پیشنهاد می‌شود.
• تثبیت ازت: روی ریشه‌های کوچک لوبیا غده‌های قهوه‌ای رنگ تثبیت‌کننده ازت قرار گرفته است.

 

5. کاشت لوبیا سبز

1.5. روش کاشت

• کشت ردیفی (رایج‌ترین روش)
• کشت دستپاش (در صورت نبود ادوات کاشت)

2.5. عمق کاشت

• 2 تا 3 سانتی‌متر

3.5. فاصله کاشت
1.3.5. ارقام پا کوتاه

• فاصله دو بوته: 10 سانتی‌متر
• فاصله دو خط: 90 سانتی‌متر

2.3.5. ارقام پا بلند

• فاصله دو بوته: 30 تا 40 سانتی‌متر
• فاصله دو خط: 90 سانتی‌متر

 

6. تغذیه و کوددهی (پس از سبز شدن و در زمان رشد)

• بر اساس آزمون خاک، در صورت نیاز می‌توانید از کودهای حاوی ازت، فسفر و پتاسیم به صورت سرک استفاده کنید.
• محلول پاشی با کودهای حاوی عناصر ریزمغذی می‌تواند به بهبود رشد و افزایش عملکرد کمک کند.
• علاوه بر مبارزه با آفات و بیماری ها لازم است تا با تغذیه مناسب، گیاه لوبیا را تقویت کرد. عدم رسیدگی به این موضوع باعث می شود تا گیاه محصول خوبی نداشته باشد.

1.6. نشانه‌های کمبود عناصر غذایی در لوبیا سبز

• کمبود نیتروژن (ازت)
  • زرد شدن برگ‌های پایینی (برگ‌های مسن‌تر) به تدریج و پیشروی به سمت برگ‌های بالایی
  • کاهش رشد رویشی
  • کوچک ماندن غلاف‌ها
• کمبود فسفر
  • رشد کند و ضعیف
  • برگ‌های تیره سبز با حاشیه بنفش
  • تأخیر در گلدهی و تشکیل غلاف
• کمبود پتاسیم
  • زرد شدن حاشیه برگ‌ها (به خصوص برگ‌های پایینی) که به تدریج به سمت داخل برگ پیشروی می‌کند.
  • سوختگی نوک و حاشیه برگ‌ها
  • ضعیف شدن ساقه‌ها و افزایش حساسیت به بیماری‌ها
• کمبود منیزیم
  • زرد شدن بین رگبرگ‌های برگ‌ها (به خصوص برگ‌های پایینی) در حالی که رگبرگ‌ها سبز باقی می‌مانند.
  • پیچیدگی برگ‌ها
• کمبود آهن
  • زرد شدن برگ‌های جوان (کلروز بین رگبرگی) در حالی که رگبرگ‌ها سبز باقی می‌مانند.
  • در موارد شدید، تمام برگ زرد می‌شود.
• کمبود منگنز
  • مشابه کمبود آهن، زرد شدن بین رگبرگ‌های برگ‌های جوان.
  • ممکن است لکه‌های قهوه‌ای کوچکی روی برگ‌ها ظاهر شود.
• کمبود روی (روی)
  • کوچک شدن برگ‌ها (برگ‌های کوچک)
  • فاصله بین گره‌ها کوتاه می‌شود و گیاه حالت بوته‌ای پیدا می‌کند.
  • زردی خفیف بین رگبرگ‌ها
• نکته مهم: برای تشخیص دقیق کمبود عناصر غذایی، انجام آزمون خاک و تجزیه برگی توصیه می‌شود.

 

7. مدیریت مزرعه لوبیا سبز

• آبیاری: لوبیا سبز به آبیاری منظم نیاز دارد، چنانچه بارندگی وجود داشته باشد، به خصوص در زمان گلدهی، احتیاجی به آبیاری نیست.
• مبارزه با علف‌های هرز: علف‌های هرز را به طور مرتب وجین کنید یا از علف‌کش‌های مناسب استفاده کنید.
• سله شکنی: سله شکنی به بهبود تهویه خاک و نفوذ آب کمک می‌کند.
• قیم زدن (برای ارقام پا بلند): برای ارقام پا بلند، استفاده از قیم یا داربست ضروری است تا گیاه بتواند به خوبی رشد کند و غلاف‌ها در معرض نور خورشید قرار گیرند.

 

8. آفات و بیماری‌های لوبیا سبز

1.8. آفات

• شته‌ها (Aphids): از شیره گیاه تغذیه می‌کنند و باعث ضعیف شدن گیاه می‌شوند.
• تریپس‌ها (Thrips): باعث ایجاد لکه‌های نقره‌ای روی برگ‌ها می‌شوند.
• کرم غلاف‌خوار (Bean Pod Borer): لارو این حشره از غلاف‌ها و دانه‌ها تغذیه می‌کند.
• سوسک ژاپنی (Japanese Beetle): از برگ‌ها تغذیه می‌کند و می‌تواند خسارت زیادی وارد کند. 
• کنه تارتن یا کنه خاکی (Spider Mites): با تغذیه از سلول‌های گیاهی، باعث ایجاد لکه‌های زرد و سفید روی برگ‌ها می‌شوند و در نهایت منجر به خشک شدن و ریزش برگ‌ها می‌گردند. در صورت آلودگی شدید، تارهای نازکی روی گیاه ایجاد می‌کنند.

2.8. بیماری‌ها

• پوسیدگی ریشه (Root Rot): یک بیماری قارچی است که باعث پوسیدگی ریشه و مرگ گیاه می‌شود.
• آنتراکنوز (Anthracnose): یک بیماری قارچی است که باعث ایجاد لکه‌های سیاه روی برگ‌ها، ساقه‌ها و غلاف‌ها می‌شود.
• سفیدک پودری (Powdery Mildew): یک بیماری قارچی است که باعث ایجاد پوشش پودری سفید رنگ روی برگ‌ها می‌شود.
• بیماری موزاییک لوبیا (Bean Common Mosaic Virus): یک بیماری ویروسی است که باعث ایجاد لکه‌های زرد و سبز روی برگ‌ها و بدشکلی غلاف‌ها می‌شود. 

3.8. نکات مهم

• برای کنترل آفات و بیماری‌ها، از روش‌های پیشگیری مانند تناوب زراعی و استفاده از بذور سالم و مقاوم استفاده کنید.
• در صورت نیاز، از سموم شیمیایی یا ارگانیک مناسب با نظر کارشناس استفاده کنید.

 

9. برداشت لوبیا سبز

1.9. زمان برداشت

• ارقام پا کوتاه: 50 تا 60 روز بعد از کاشت
• برای اینکه همیشه محصول برای برداشت وجود داشته باشد، باید هر 2 تا 3 هفته یک قطعه جدید کاشت شود. تا 8 هفته قبل از یخبندان می‌توان لوبیا سبز را کشت کرد.

2.9. نحوه برداشت

• بخش خوراکی لوبیا سبز، غلاف نارس آن است. زمان برداشت آن وقتی است که بذر در داخل غلاف نارس تشکیل شده باشد و قبل از اینکه رنگ غلاف به سفید تغییر کند.
• زمان برداشت نیام باید سبز، جوان، آبدار، ترد و شکننده باشد. اگر غلاف دیر برداشت شود، در این صورت حالت شکنندگی و تردی خود را از دست می‌دهد و حالت فیبری به خود می‌گیرد یا نخ دار می‌شود.

 

10. شرایط نگهداری پس از برداشت

• دما: صفر درجه سلسیوس
• رطوبت: 80 تا 90 درصد

 

11. جمع‌بندی

با استفاده از بذر لوبیا سبز "سرزمین کشاورزی" و رعایت نکات ذکر شده در این راهنما، می‌توانید لوبیا سبز با کیفیت و خوش‌طعمی در مزرعه یا باغچه خود پرورش دهید و از خواص غذایی آن بهره‌مند شوید. برای کسب اطلاعات بیشتر و مشاوره تخصصی، با کارشناسان مجرب "سرزمین کشاورزی" در تماس باشید.